جرثقیل سقفی برقی ابزاری درون کارگاهی برای جابهجایی و انتقال بارهای سنگین است که به صورت تک پل و دو پل نصب شده و در ارتفاعی مشخص، وظیفهی انتقال بارهایی با وزن بالایی را که حمل آن برای انسان غیر ممکن و یا بسیار دشوار است را دارند. جرثقیل سقفی برقی وسیله ای است که با استفاده از نیروی الکتریکی که در موتورهایش به جریان میافتد در امتداد سه محور ارتفاع، عرضی و طولی، همهی محدودهی سوله، کارخانه یا محیط کارگاهی را پوشش میدهد.
هدایت جرثقیل سقفی برقی از طریق ریموت و یا کلید فرمان توسط انسان و یا به اصطلاح اپراتور انجام میگیرد و نیز میتواند با پذیرفتن برنامه مورد نظر، فعالیت خودکار از پیش تعیین شدهای را انجام دهد که به کاهش هزینههای انجام کار سرانجام می انجامد. جرثقیل سقفی برقی، اجسام سنگین را به شکل معلق در هوا به وسیلهی قلاب یا تجهیزات دیگر در محیطی که برای آن به شکل فیزیکی برنامه ریزی شده است، جابهجا کرده و به طور کلی این جرثقیل ها به دو دستهی کلی تک پل (مونوریل) و دو پل (دو پل) تقسیمبندی میشود.
ساخت جرثقیل سقفی برقی، بهترین گزینه برای استفاده در مکانهایی تلقی میشوند که به علت نیاز اساسی به استفاده حداکثری از فضای پروژه، امکان استفاده از دیگر جرثقیلهای سقفی، نظیر جرثقیل سقفی دروازهای وجود ندارد. این مدل از جرثقیل در فضای سرپوشیده مانند کارخانه ها، کارگاه ها و سوله ها را برای جابهجایی پیوسته و انتقال بارهای سنگین از مکانی به مکان دیگر مورد استفاده قرار میگیرد.
صنایعی که در پروسههای انبارداری، تولید و دیگر حوزهها به انتقال و جابجایی بارها، قطعات یا محمولههای سنگین نیاز دارند (مانند صنایع خودرو سازی، تجهیزات سنگین، کشتی سازی، نیروگاهی، ساخت فلزات و بتن، هواپیمایی، ساخت تجهیزات حمل و نقلی و غیره) میتوانند از چنین جرثقیل کاربردی استفاده نمایند.
ساخت جرثقیل سقفی برقی برای محیطهایی که دهانهی عریض دارند میتواند بهترین گزینه برای حمل، جابهجایی و انتقال کالاها باشد. در صورتی که ستونهایی برای تحمل وزن جرثقیل و بار آن در محل موجود نباشد، برای اجرا و نصب جرثقیلهای سقفی برقی میتوان از سازههای مخصوص نگهدارنده استفاده کرد.
ساخت جرثقیل سقفی برقی را میتوان به سه فاز اصلی خرید، طراحی و تولید جرثقیل تقسیم کرد که هر کدام را به صورت جداگانه و مفصل در ادامه توضیح می دهیم. اما از نظر زمان بندی، مجموعه فرایند های ساخت جرثقیل سقفی برقی بین ۴ تا ۸ ماه به طول خواهد انجامید.
خرید تجهیزات لازم برای ساخت جرثقیل سقفی برقی به دو دسته خریدهای داخلی و خرید از خارج کشور تقسیم بندی میشود. قطعاتی مانند ترولی (بالابر) که در داخل کشور وجود ندارند، یا تولید نمیشوند یا از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند، از شرکت های مختلف اروپایی مانند ورلینده (Verlinde) فرانسه یا استریت (Street) انگلیس خریداری شده و سپس به داخل کشور وارد می شوند.
اما قطعاتی که امکان این را دارد که نمونه های تولید داخل و با کیفیتشان را یافت، مانند موتور گیربکسهای طولی SEW، بلبرینگ، ورقهای فلزی، مواد چرخ، اتصالات و پیچ و مهرهها، خط برقرسان طولی (Bus Bar)، رنگ و خط برق رسان عرضی (C-Rail)، کلید فرمان، کابل ها، ریموت و لیمیت سوییچ نیازی به خرید از خارج نداشته و از داخل کشور تهیه میشوند.
در مرحله طراحی ابتدا سایت (محلی که قرار است جرثقیل سقفی برقی در آن نصب شود) مورد بازبینی و تحقیق قرار میگیرد. یعنی نقشه برداران، مهندسان و طراحان، از محلی که قرار است جرثقیل سقفی برقی در آن کار گذاشته شود ابتدا بازدید های لازم را کرده و تمامی اطلاعات محیط را (از ابعاد و اندازه سوله یا سالن گرفته تا مقاومت ستونها برای تحمل وزن جرثقیل و باری که در آینده حمل خواهد کرد) را ثبت میکنند تا بر طبق نیاز کارفرما، امکاناتی که محیط پروژه میتواند در اختیار طراحان قرار دهد را ارزیابی کرده باشند.
مرحله ی بعدی در ساخت جرثقیل سقفی برقی، طراحی و تهیه نقشه General Arrangement میباشد که توسط نرم افزارهای مهندسی مختلف مانند autocad, rhino, revit یا نرم افزار هایی از این قبیل تهیه میشود. گاهی نمونههای سه بعدی نیز از فضا به همراه جرثقیل سقفی برقی تهیه میشود تا تمامی نیازهای کارفرما و امکانات، در آن تست شده و نتیجه نهایی حاصل شود. پس از آن، تمامی نقشهها برای ساخت جرثقیل سقفی برقی نیاز به اخذ تاییدیه دارند و پس از تایید شدن آمادهی اجرا خواهند شد. گاهی فضای پروژه ای که قرار است جرثقیل سقفی برقی در آن پیاده سازی و اجرا شود نیاز به تغییرات جزئی و مختصری مانند تمیز کاری، رنگآمیزی، مقاوم سازی، جوشکاری و مانند اینها را دارد که این اقدامات و فرایند ها میتوانند همزمان با دیگر مراحل طراحی و ساخت جرثقیل سقفی برقی انجام شود.
یک جرثقیل سقفی برقی از اجزای بسیاری تشکیل شده که هر یک از آنها باید در مکان دقیق خود به درستی قرار گیرد تا کارایی کافی و لازم را در سازه به وجود آورند. این اجزاء از ورقههای فولادی که باید به یکدیگر جوش داده شوند گرفته تا موتور اصلی جرثقیل و دیگر قطعات، برای ساخت جرثقیل، در کنار هم، چهار قسمت اصلی یک جرثقیل سقفی برقی را تشکیل میدهند. این چهار قسمت شامل: ریل،کلگی، پل و متعلقات منحصر به آن میشوند.
برای ساخت پل در این سازه ها با توجه به عرض کارگاه، سوله، انبار و یا محیطی که قرار است جرثقیل در آن نصب شود، با محاسبات بسیار دقیقی که مهندسان انجام می دهند، با برشکاریهای سرد، ورقههای فولادی را آماده کرده و با سرسازی ورقها و پخکاری، مطابق با نقشه های تایید شده، آن را به عرض مطلوب آماده میکنند. تسمه سازیهای بال بالای جرثقیل (آن طرف از پل که دارای برق رسان های ویژه میباشد) و بال پایین جرثقیل(طرف دیگر پل) به علاوه تسمه سازی نیز میتواند در همان زمان انجام شود تا برای جوشکاری هادی (چهار پهلو) بر روی بال های سازه آماده باشند. سپس دیافراگم را بر روی بال بالای سازه تنظیم کرده و جان را به دیافراگم و بال بالا به صورت U شکل مونتاژ می کنند.
مونتاژ بال پایین به شکل U مونتاژ شده و تشکیل Box پل مرحله بعدی در ساخت جرثقیل سقفی برقی می باشد که می بایست پیش از جوشکاری طولی بال به انجام پذیرد، بعد از آن سر سازی پل انجام می پذیرد تا پل آماده مونتاژ به کلگی ها و تنظیم دهانه مورد نیاز شود. پس از آن تمامی قطعات جانبی مانند ضربه گیر ها، استاپر ها و غیره یا به پل پیچ و مهره شده یا جوش می خورند تا پل آماده گردد. در نهایت تمیزکاری پل و رنگ آمیزی آن انجام گرفته و پیش از نصب آن در محل اجرای پروژه توسط مهندسان کنترل کیفیت می شود. جدای از کنترل نهایی، در تمامی مراحل جوشکاری که یکی از مهم ترین مراحل ساخت جرثقیل سقفی برقی است، کنترل و تست جوش روی تک تک جوش هایی که زده شده، انجام می گیرد تا پل به لحاظ ایمنی در بالاترین درجه ممکن قرار گیرد.
مانند مرحله پل، ساخت کلگی ها نیز شامل برشکاری سرد، پخ کاری مطابق با نقشه کشیده شده در مرحله اول، جوشکاری هادی (چهار پهلو) بر روی بال جرثقیل، تنظیم دیافراگم بر روی بال بالای جرثقیل، مونتاژ جان به دیافراگم ها و بال بالا و مونتاژ به صورت شکل U قسمت های بالا پایین بر روی U مونتاژ شده و تشکیل Box کلگی و جوشکاری طولی بال به بدنه میشود. علاوه بر آن، سوراخ کاری محل نشیمن فلنج محل سوراخ کاری و جوشکاری خود فلنج انجام شده و مجموعه نگه دارندهی چرخ، شفت و بلبرینگ به کلگی به مرحله مونتاژ می رسند. بعد از آن درپوش کلگی باید به بدنه پیچ و مهره شود. در نهایت هم تمیزکاری و رنگ کاری کلگی جرثقیل انجام میشود.
برای ساخت چرخ در ساخت جرثقیل سقفی برقی، موارد خریداری شده باید تراش کاری شده و به بلبرینگهای مورد نیاز و متناسب با آن، متصل شوند. سپس مرحله جوش کاری فلنج چرخ ها را به روی کلگی جرثقیل انجام شود و در نهایت مجموعه چرخ را به همراه بلبرینگ و شفت به نگه دارنده چرخ کلگی مونتاژ نمایند.
فرایند برق کشی، پس از آماده سازی تجهیزات مورد نیاز تابلو بر اساس نقشه طراحی شده در مرحله ابتدایی به مونتاژ قطعات بر روی سینی جرثقیل میرسد. که بعد از آن سیم کشی قطعات انجام شده و ملزومات آن اجرا میشوند. اجرای قطعات و ایجاد شماره سیمها، بخش بعدی مرحله کار هستند که پس از آن مونتاژ سینی درون تابلو و بعد مونتاژ تابلو بر روی پل جرثقیل انجام می گیرد. پس از انجام تست های لازم و اطمینان از سلامت همه موارد، در نهایت مونتاژ تابلو جهت حمل به محل پرژه صورت میگیرد.
برای ساخت برق رسان نیز ابتدا تجهیزات جانبی آن تهیه و ساخته میشود، سوراخکاریهای مورد نیاز در جرثقیل انجام میگیرد، جوشکاری قطعات به سازهی پل و کلگی نیز انجام میپذیرد، پایهی تابلو به محل پروژه جوش کاری میشود، بار دیگر تابلو برق به جرثقیل مونتاژ، تست و سپس به مرحله دمونتاژ می رسد و در آخر، نوبت به مرحله تمیزکاری و رنگ آمیزی جرثقیل مورد نظر می رسد تا آماده اجرا در محل پروژه شود.
برای ساخت ریل که یکی از مراحل مهم ساخت جرثقیل سقفی برقی می باشد، میبایست ابتدا ساخت تجهیزات مسیر عبور نفرات انجام شود سپس تجهیزات نرده به آن قسمت متصل گردد، سپس سوراخ کاری و تنظیم اتصالات پیچی جرثقیل انجام پذیرفته و اتصالات رابط به پل، مورد جوش کاری قرار می گیرد. بعد از آن اتصالات پیچی به اتصالات رابط پل از طریق فرایند جوش کاری، به مرحله مونتاژ می رسد و تنظیمات همه موارد بر اساس نقشه چک میگردد. بعد از آن قطعات پیچی جرثقیل تک به تک شمارهگذاری میشوند، سپس دمونتاژ آنها و رنگآمیزی آخرین مرحلهی کار در ساخت پل های چرثقیل میباشد.
نصب جرثقیل سقفی برقی در پروژه که جزو آخرین مراحل ساخت جرثقیل سقفی برقی می شود، شامل ۱۶ مرحلهی بسیار دقیق است:
با توجه به ساخت جرثقیل سقفی برقی که امروزه به طور گسترده اتفاق می افتد، به دلیل کاربرد های گسترده این جرثقیل ها است. انواع جرثقیل سقفی برقی در حمل و نقل و جابجایی بارهای بزرگ و سنگین در صنایع مختلف استفاده می شود که برخی از این موارد به شرح زیر است:
مجموعه دانیال صنعت از بزرگترین و مهم ترین ارائه دهندگان خدمات نصب و ساخت جرثقیل سقفی برقی در تهران و سایر نقاط کشور است. ما در دانیال صنعت با ارائه خدمات نصب و ساخت جرثقیل سقفی برقی به همراه آموزش کار کردن به اپراتورهای معرفی شده، در خدمت صنعت گران و مشتریان هستیم.