امروزه سولهها تنها برای ساخت انبار کاربرد ندارند و از آنها برای کاربردهای متعددی که حتی ممکن است به ذهنتان نرسد، استفاده میکنند. نحوه ساخت آنها نیز نسبت به قبل تغییر کرده و دیگر با استفاده از شیوههای سنتی ساخت سازههای فلزی، آنها را نمیسازند. کاربرد خرپا در ساخت سوله استفاده از شیوههای قدیمی را منسوخ کرده و منجر به تسریع فرایند ساخت سوله شده است.
سوله های قدرتمند خرپایی روش ساخت پیچیده ای دارند که همین موضوع هم باعث شده تا اکثر سازندگان از عهده آن بر نیایند و توانایی ساخت سوله های با کیفیت خرپایی را نداشته باشند. ساخت سوله خرپا کاملا توسط متخصصین ماهر و مهندسین صورت می گیرد زیرا کوچکترین اشتباه در طراحی و یا ساخت سوله خرپا باعث خسارات جبران ناپذیری خواهد شد.
سوله خرپا نوعی سوله سبک است که علیرغم وزن کمتر نسبت به سایر انواع سوله، مقاومت و استحکام بالایی دارد. همانطور که از نام آن مشخص است، عضو اصلی در این نوع سوله خرپای فولادی است. خرپا به سازهای گفته میشود که اعضای آن به حالت مثلثی به همدیگر مونتاژ شدهاند. انتخاب نوع مقاطع فولادی برای ساخت خرپا در سوله اصولا به میزان مقاومت مورد انتظار و ملاحظات فنی بستگی دارد.
اما معمولاً از ناودانی، نبشی و قوطی پروفیل برای ساخت آن استفاده میکنند. به همین دلیل قیمت ناودانی میتواند تأثیر زیادی در قیمت تمام شده سوله داشته باشد. در سوله خرپا، خرپا نقش عضو حمال بار را بر عهده دارد و توسط ستونهایی که از ناودانی یا قوطی ساخته میشوند، برپا میشود. سوله خرپا انواع مختلفی دارد که در ادامه با آنها آشنا میشوید.
مراحل ساخت سوله خرپا به ترتیب طراحی سازه، فونداسیون سازی، ساخت قطعات سوله، آماده سازی پیش از نصب و در نهایت نصب سوله است که هر کدام از این مراحل متخصص و یا مهندس با تجربه در حیطه خود را می طلبد. مدل سبک طراحی ظاهری سوله خرپا به سلیقه مشتری بستگی دارد که در ابتدای سفارش تعیین می کند چه نوع سازه ای با چه معماری طراحی را در نظر دارد. طراحان و مهندسین برای طراحی سوله خرپا از نرم افزارهای قدرتمند کمک میگیرند تا بتوانند بار های وارده به سازه ها را در تمامی نقاط سوله تقسیم کنند و بتوانند با فولاد کمتر سازه قدرتمند و ایمن تری بسازند.
سوله خرپا با نام سوله های ارزان قیمت نیز معروف هستند البته که در ساخت آن ها از مرغوب ترین و بهترین متریال استفاده شده است ولی روش ساخت سوله خرپا و صرفه جویی در مصرف فولاد باعث شده است تا قیمتی مقرون به صرفه داشته باشند میتوان نتیجه گرفت که ساخت و خرید این سوله هم به نفع خریدار و هم به نفع سازنده سوله خواهد بود. برای اجرای مراحل ساخت سوله خرپا با دقت و طبق اصول نیاز است که از تجهیزات و نرم افزارهای پیشرفته بهره گرفته شود. جهت مشاوره طراحی ساخت و نصب سوله خرپا میتوانید به سایت شرکت توسعه سازه و فلز دانیال صنعت مراجعه کرده و با خیالی آسوده پروژه مورد نظرتان را به مرحله اجرا برسانید.
همانند هر سازه خرپایی دیگر، سوله خرپا نیز بهصورت ساده و مرکب ساخته میشود. سوله خرپا ساده معمولاً دارای یک نوع خرپا است که از اتصال 3 عضو در 2 گروه بهصورت مفصلی تشکیل میشود. اما خرپای مرکب از طراحی و ترکیب بیش از یک خرپا به بهره برداری میرسد و قابلیت ایجاد دهانههای عریض و متعدد را فراهم میکند.
البته سوله خرپا یک نوع دیگر هم دارد که از آن کمتر استفاده میشود و به آن خرپای مبهم میگویند. خرپای این نوع سوله، مشخصات خرپاهای ساده و مرکب را ندارد. از نظر ظاهری، دستهبندی سوله خرپا به شکل زیر است:
همانطور که گفتیم، سوله خرپا یک سازه سبک است و این سبک بودن، منجر به پایین آمدن قیمت آهن به کار رفته در آن میشود. همین موضوع یعنی این که سوله خرپا در جایی کاربرد دارد که بحث مدیریت هزینهها از اهمیت زیادی برخوردار است. همچنین از آنجایی که خرپا نیاز به استفاده از ستونهای میانی را به حداقل میرساند، از سولههای خرپایی برای ساختن سالنهای سرپوشیدهای که نیاز به محیط داخلی یکپارچه و فاقد ستون دارند استفاده میشود.
ایمنی بالای این سازه در کنار وزن سبک آن، سوله خرپا را برای ساخت مکانهایی که افراد زیادی در آن کار یا تردد میکنند یکی از معیار های اساسی محبوبیت این سوله است.
جهت ساخت ساز انواع اسکلت فلزی قطعا سازمان نظام مهندسی نیز وارد جریان میشود. تفاوتی ندارد که ساخت سوله خرپا باشد یا تیر ورق و یا آپارتمان. طبق قوانین و آیین نامه های مقررات ملی ساختمان تمامی سازه هایی که ساخته میشوند باید نسبت به بارهای آن منطقه با مقیاس تجربه ۳۰ سال گذشته مقاومت کافی داشته باشد. این بارها شامل بار برف یا باد و بار زلزله و … میباشد.
بیشترین مقدار بارش برف هر شهر در ۳۰ سال گذشته معیار سطح مقاومت یک سازه و یا سوله خرپا در مقابل آن برف است. زمانی که کل این موارد و آیین نامه های سازمان مقررات ملی ساختمان در طراحی سازه اجرایی شد میتوان اقدام به گرفتن دفترچه محاسبات سوله کرد و ملاحظات را مورد تایید سازمان مربوطه رساند.
سوله خرپا بر خلاف روش های ساخت دیگر، محدودیتی در اجرای دهانه ندارد و میتواند تا دهانه های بالای ۱۰۰ متر هم بدون ستون میانی ساخت. هرچقدر دهانه یک سوله (بدون ستون میانی) عریض تر باشد، میزان فولاد مصرفی هم بالاتر میرود و در نتیجه هزینه اجرای اسکلت فلزی هم افزایش می یابد ولی باید اطلاع داشته باشید که هر چقدر دهانه عریض تر شود متراژ دیوار و فونداسیون آن کمتر میشود و در کل قیمت سازه کمتر میشود و یا در شرایط خاص قیمت سوله ای با دهانه کوچک با یک سوله با دهانه بزرگتر برابر میشود.
وقتی در سازه از جرثقیل سقفی استفاده میشود، باید میزان بار جرثقیل را هم محاسبه کرد زیرا اگر سوله ای دارای جرثقیل سقفی باشد قطعا وزن سازه نیز بالاتر میرود. زمانی که جرثقیل اجسام سنگین را بلند میکند فشار حاصل از وزن جسم از جرثقیل به ستون های سوله منتقل می شود.
هر مقدار که ارتفاع سازه بلند تر باشد وزن اسکلت فلزی افزایش پیدا میکند زیرا هم ارتفاع ستون ها افزایش مییابد و هم برای خنثی کردن بار باد روی سازه باید اسکلت قوی تری را بنا کرد که در برابر باد و طوفانها مقاومت قابل قبولی را از خود نشان بدهد.
ستون های دو طرف سوله خرپا با در نظر گرفتن نوع هندسه آن می تواند بارهای گوناگونی را تحمل کند و در حالات مختلف آن میزان سبکی و سنگینی ستون ها وابسته به نوع طراحی دارد. موضوع بعدی ستون های میانی هستند. در دهانه های عریض میشود سازه را بدون ستون میانی طراحی کرد و ساخت، این کار قطعا باعث میشود که وزن سازه بیشتر شود اما هنگامی که ستون هایی در دهانه سوله اضافه شود میتواند وزن سازه را کاهش دهد و البته قیمت تمام شده را کمتر کند.
این نکته را هم به یاد داشته باشید که هر چه دهانه سازه عریض تر باشد و بدون ستون میانی باشد، ارزش سوله و مالکیت زمین بیشتر میشود به این دلیل که در آن سوله دامنه فعالیت کاری گسترش پیدا میکند و مشاغل متفاوت می توانند به آسانی در آن محیط مشغول به کار شوند.
با تامل و دقت بیشتر شاید بتوان تنها یک ایراد از سوله خرپایی گرفت. آن ایراد این است که در دهانه های کوچکتر از ۱۸متر، قیمت آنها از ساخت سوله به روش تیر ورق اغلب بیشتر خواهد شد اما در سوله های بیش از ۱۸ تا ۲۲ متر حدودا قیمت یکسان دارند و از دهانه ۲۲ متر به بالا شروع به اختلاف قیمت با انواع سوله های قدیمی سنگین می کند.
حتی این تفاوت میتواند به یک ششم اگر به معایب سوله خرپا توجه کنید کنید و آن را با مزایای سوله خرپا مقایسه کنید قطعا به این نتیجه میرسید که این سوله گزینه ای مناسب برای کاربردهای متنوع است. برای پاسخ به سوالات خود و دریافت مشاوره جهت طراحی ساخت و نصب سوله خرپا میتوانید به سایت شرکت توسعه سازه و فلز دانیال صنعت مراجعه کرده و با خیالی آسوده پروژه مورد نظرتان را به مرحله اجرا برسانید.